Empatia i złośliwość to nie tylko uczucia i odczucia. Pojawiają się w odpowiedzi na to, co.. widzicie. Mózg naśladuje to, co zobaczone, i wtedy wydaje się, jakbyście mogli poczuć emocje innej osoby na sobie. To całkiem nienaukowe, ale prawie prawda.
W tym poście dowiecie się, dlaczego ludzie współczują, naśladują, przejmują niektóre gesty i wybierają podobne rzeczy, jak inni.
Czy kiedykolwiek próbowaliście klaskać stopami jak Cassel w „12 przyjaciołach Ousena”? Podnosiliście ręce w górę, jak zawodnicy zwycięskiej drużyny piłkarskiej? Zresztą, zastanawialiście się, dlaczego człowiek odczuwa coś w rodzaju ekstazy, tylko obserwując, jak wspaniale tańczy baletnica lub słuchając wirtuozowskiego występu muzyków?
Czym są neurony lustrzane? Marketing
“W 1992 roku w Parmie, pod kierunkiem Giacomo Rizzolattiego, przeprowadzono badania mózgu makaków. Celem było zbadanie, jak dokładnie realizowane są funkcje motoryczne organizmu.Kiedy małpy wykonywały jakieś ruchy, obserwowano aktywność w strefie F5 — premotorycznej strefie kory mózgowej. Należy zauważyć, że neurony tej części mózgu stawały się aktywne nie tylko podczas wykonywania jakiejś czynności, ale także gdy makaki obserwowały inne małpy, które miały zamiar wykonać jakąś czynność lub już ją wykonywały.”
Wcześniej sądzono, że neurony w strefie F5 nie reagują na bodźce wizualne. Gdy tylko małpa zobaczy, jak naukowiec je lody, neurony w strefie F5 uaktywniają się, a małpa mentalnie odtwarza te działania. Zjawisko to Rizzolatti nazwał działaniem „neuronów lustrzanych”. Oczywiście, nie wszystkie działania wywołują taką reakcję, tylko te „celowe”.
Czy u ludzi występują neurony lustrzane? Z oczywistych względów etycznych naukowcy nie mogą wprowadzać mikroelektrod do mózgu człowieka, ale przy użyciu MRI i nowoczesnej elektroencefalografii można z pewnością ustalić obecność neuronów lustrzanych w płatach czołowych i ciemieniowych mózgu (te obszary aktywują się podczas wykonywania określonych działań lub obserwowania działań innych ludzi).
“Dla psychologii odkrycie neuronów lustrzanych ma takie samo znaczenie jak odkrycie DNA dla biologii.”
Chodzi o to, że kiedy obserwujemy pewne działania, jakbyśmy sami je wykonywali. Jakby obserwacja i działanie były tym samym. Dlaczego się uśmiechamy lub robimy dziwne miny w odpowiedzi, dlaczego też zaczynamy szeptać lub iść wolniej? Dlaczego palacze mają ochotę zapalić papierosa, gdy postać w filmie pali?
Tak jak Martin Lindstrom (autor książki o neuromarketingu), ja również ziewnęłam — i to nie dlatego, że nudzi mnie pisanie lub jestem zmęczona. Neurony lustrzane działają nawet wtedy, gdy czytamy o czymś, wyobrażamy sobie coś, marzymy.
Mini-eksperyment
Czytaj: „jak ugryźć brzoskwinię”, „jak trzymać długopis”, „ogromny, włochaty, czarny pająk pełznie po nodze”, „ugryźć cytrynę”, „zgrzyt paznokcia po szkolnej tablicy”. Wystarczy? Neurony lustrzane wywołują nie tylko mechanizm naśladowania, ale także poczucie empatii. Wysyłają one szczególne sygnały do systemu limbicznego — tej części mózgu, w której powstają emocje, pozwalają nam poczuć się jak inna osoba.
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Duke'a wskazują, że bardziej przyciągają nas uśmiechnięte osoby, dlatego szybciej zapamiętujemy ich imiona. W 2008 roku profesorowie Takashi Tsukiura i Roberto Cabeza przeprowadzili badanie za pomocą MRI, w którym uczestnicy oglądali zdjęcia uśmiechniętych i nie uśmiechniętych osób. Na każdym obrazku znajdowało się imię danej osoby. W rezultacie, gdy uczestnicy próbowali przypomnieć sobie imiona uśmiechniętych osób, w ich mózgach aktywowała się część układu nagrody. Cabeza wyjaśnił: „Jesteśmy wrażliwi na pozytywne sygnały komunikacji. Chcemy zapamiętać ludzi, którzy dobrze nas traktowali, aby w przyszłości kontynuować z nimi relacje.”
Jak postrzegamy niepowodzenia innych ludzi
Zarówno w sytuacjach odwrotnych, jak i w przypadku, gdy odczuwamy radość z powodu niepowodzeń innych, lustrzane neurony również działają.
Zinger i jego współpracownicy przeprowadzili eksperyment, w którym uczestnicy oglądali film, w którym ludzie grali w grę. Niektórzy gracze oszukiwali, a inni przestrzegali zasad. Następnie w ramach eksperymentu niektórzy z graczy — zarówno uczciwi, jak i oszukańczy — zostali poddani niewielkiemu, ale odczuwalnemu wstrząsowi elektrycznemu.
Lustrzane neurony zareagowały: kiedy uczciwi gracze otrzymali wstrząs, w mózgach wszystkich uczestników zaświeciła się specjalna część, co świadczyło o odczuwaniu empatii wobec fizycznego bólu. Kiedy jednak to oszukańcy dostali wstrząs elektryczny, mózg mężczyzn biorących udział w eksperymencie nie tylko nie wykazał współczucia, ale aktywował obszar układu nagrody. Kobiety natomiast, nawet w tym przypadku, odczuwały empatię.
Innymi słowy, wszyscy jesteśmy skłonni sympatyzować z dobrymi ludźmi, którzy doświadczają niepowodzeń — w naszym przypadku z uczciwymi graczami. Jednak jeśli niepowodzenie dotyka złych ludzi, mężczyznom bardziej towarzyszy uczucie złośliwej radości.
Kobieta może zareagować na ubranie manekina lub innej kobiety (aby kupić podobny strój lub akcesoria), a mężczyzna — na wizerunek Brada Pitta reklamującego zegarki Tag Heuer. Wszystko to wynika z pragnienia bycia podobnym. Racjonalność nie ma tutaj nic do rzeczy. Wszyscy doświadczamy ekscytujących emocji, gdy rozpakowujemy wymarzone zakupy. Nagrywając ten proces na wideo i oglądając go od czasu do czasu, możemy odczuwać te emocje raz po raz.
Uwierzcie, że na świecie znajdzie się nie jedna setka osób, które również doświadczają ekscytacji, radości i przyjemności, gdy w waszym filmie po raz pierwszy otwieracie opakowanie Macbooka Air. Oczywiście, do działania neuronów lustrzanych dodaje się dopamina.
„Myślę, że w przyszłości, kiedy menedżerowie marek w końcu zdadzą sobie sprawę z wpływu neuronów lustrzanych na wybór konsumentów, zaczną wykorzystywać tę wiedzę w promocji swoich marek.”
Comments